Waarom vaccineren tegen meningokokken typen A, C, W en Y?
Meningokokkenziekte wordt veroorzaakt door een bacterie: de meningokok. Verschillende typen meningokokken kunnen meningokokkenziekte veroorzaken, een gevaarlijke infectieziekte met een ernstig ziektebeeld. In het Rijksvaccinatieprogramma wordt al sinds 2002 gevaccineerd tegen meningokokken type C. Sinds 3 jaar is er een toename van het aantal besmettingen en ziektegevallen door de meningokok type W. Daarom wordt er voortaan een vaccin gebruikt dat óók bescherming biedt tegen dit type meningokok. Dit is een al lang bestaand, veilig en effectief vaccin.
Wat is het risico van meningokokkenbacteriën?
Meningokokkenziekte kan tot hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging leiden. Meningokokkenziekte kan behandeld worden met antibiotica. Maar vaak word je snel heel erg ziek en dan helpen medicijnen niet meer.
Zijn er ernstige gevolgen van meningokokkenziekte?
Je kunt door meningokokkenziekte ernstige complicaties krijgen als hersenschade, epilepsie, doofheid en concentratiestoornissen. Amputatie van een arm of been kan nodig zijn na een ernstige bloedvergiftiging. 5 tot 10% van de mensen met een hersenvliesontsteking en 20-50% van de mensen met een ernstige bloedvergiftiging overlijdt.
Hoe groot is de kans dat mijn kind meningokokkenziekte type W krijgt?
Die kans is gelukkig heel klein. Sinds oktober 2015 is er in Nederland een stijging van het aantal patiënten met meningokokkenziekte W. Vóór 2015 waren er gemiddeld 4 patiënten per jaar. Sindsdien neemt het toe. In 2017 waren er 80 patiënten met meningokokkenziekte W; in 2018 waren dat er iets meer dan 100. De ziekte komt het meest voor bij jonge kinderen, tieners en 65-plussers. Met de vaccinatie tegen de typen A, C, W en Y willen we toename van het aantal ziektegevallen voorkomen.
Hoe krijg je meningokokkenziekte?
Je kunt de bacterie bij je dragen zonder zelf ziek te zijn. De bacterie kan in de neus of keel zitten zonder dat je het merkt. Je kunt een ander dan besmetten door te hoesten, niezen of zoenen.
Wat is het verschil tussen de nieuwe en oude vaccinatie tegen meningokokken?
Sinds 2002 krijgen kinderen van 14 maanden een vaccinatie die hen beschermt tegen de meningokokbacterie, type C (MenC). De nieuwe vaccinatie beschermt tegen vier typen meningokokkenbacteriën: A, C, W en Y (MenACWY). Deze bredere bescherming betekent niet dat er meer kans is op bijwerkingen. Het vaccin wordt al langer in buitenlandse vaccinatieprogramma’s en als reizigersvaccinatie in Nederland gebruikt.
Heeft de inenting bijwerkingen?
Ieder vaccin kan lichte bijwerkingen geven, maar de bijwerkingen zijn meestal mild en kortdurend van aard. Ze zijn vergelijkbaar met die van het MenC-vaccin. Bijwerkingen die het meest voorkomen na meningokokken ACWY-vaccinatie zijn: pijn, verharding of roodheid op de plek waar geprikt is, hoofdpijn, koorts (≥38ºC) en niet lekker voelen. Kinderen kunnen ook last hebben van slaperigheid.
Waar vind ik de bijsluiter van het vaccin?
Voor de vaccinatie wordt Nimenrix® gebruikt. Dit vaccin is sinds 2012 op de markt. Van alle bijsluiters van vaccinaties in het Rijksvaccinatieprogramma is de bijsluiter in te zien via de website. Klik hier voor de bijsluiter van Nimenrix®.
Hoe lang biedt de vaccinatie bescherming?
De vaccinatie voor de kinderen van 14 maanden is vergelijkbaar met die vaccinatie tegen meningokokken, type C en biedt een aantal jaren bescherming.
Wanneer krijgt mijn kind een uitnodiging?
Kort na de geboorte van hun kind, ontvangen ouders een uitnodiging van het Rijksvaccinatieprogramma. Daarbij zit ook een set oproepkaarten voor de vaccinaties tot en met de leeftijd van 14 maanden. Als je kindje 14 maanden is, krijgt het bij een bezoek aan het consultatiebureau sinds 1 mei 2018 automatisch de vaccinatie tegen meningokokken ACWY aangeboden.
Mijn peuter heeft eerder al een vaccinatie tegen MenC gehad. Krijgt het nu nog een vaccinatie tegen MenACWY?
Nee, als je kind al een vaccinatie tegen MenC heeft gehad, krijgt het nu niet via het Rijksvaccinatieprogramma een vaccinatie tegen MenACWY. Als je voor je kindje toch deze vaccinatie wilt, kun je dit met de huisarts of de reizigerspoli van de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst overleggen. De kosten zijn dan wel voor eigen rekening. Soms vergoedt de (aanvullende)ziektekostenverzekering de vaccinatie. Het vaccin kost circa € 60,- exclusief eventuele consultkosten. Op de RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu -website vindt u meer informatie over de MenACWY-vaccinatie.
Kan het kwaad om een MenACWY-vaccinatie te geven na een MenC-vaccinatie?
Nee, er kan gewoon een MenACWY worden toegediend, ook als er al eerder een MenC-vaccinatie is toegediend. Dat leidt niet tot meer bijwerkingen dan normaal. Ook werkt de vaccinatie even goed. Het is ook niet nodig om een bepaald tijd te hanteren tussen de vaccinaties. de interval heeft geen invloed op de werking van het vaccin of op de eventuele klachten na de vaccinatie.
Mijn kind is al ouder en heeft als peuter wel een vaccinatie tegen MenC gehad, maar kan ik nu voor mijn kind ook een vaccinatie tegen MenACWY krijgen?
Tieners die 14 jaar worden tussen 1-5-2018 en 31-12-2018 hebben in 2018 een vaccinatie tegen meningokokken ACWY gekregen. Kinderen die in 2019 14 jaar worden, krijgen in het voorjaar van 2019 een uitnodiging. Daarnaast zullen in 2019 alle jongeren vanaf 1 januari 2001 t/m 1 mei 2004 worden uitgenodigd. Zie www.deelditnietmetjevrienden.nl.
Ik wil mijn kind toch graag laten vaccineren tegen meningokokken ACWY. Hoe doe ik dat?
Als je (kind) niet in bovengenoemde leeftijdsgroep valt, krijgt het geen uitnodiging voor een meningokokkenvaccinatie vanuit het Rijksvaccinatieprogramma. De kans dat iemand in Nederland Meningokokken W ziekte krijgt, is ontzettend klein. Het is nog steeds een zeldzame ziekte. Door de komende tijd de jongeren tussen 14 en 18 jaar te vaccineren, wordt de kans voor álle mensen in Nederland om de ziekte te krijgen nóg kleiner. Om de toename van Meningokokken W-infecties te stoppen, is het op dit moment niet nodig om anderen met spoed te vaccineren. Als je je kind (of jezelf) desondanks toch wil laten vaccineren, dan kun je dat bespreken met je huisarts of bij een vaccinatiecentrum van bijvoorbeeld de GGD. Sommige vaccinatiecentra van GGD bieden het vaccin aan, andere niet of beperkt. De vaccinatie is dan niet gratis. Het vaccin kost via de apotheek ongeveer 60 tot 80 euro. Hier kunnen nog kosten voor het consult bij komen.